Шатахууны нийлүүлэлтийн талаар УУХҮ- ийн сайд Ж.Ганбаатар мэдээлэл хийж байна.
Ж.Ганбаатар, Сүүлийн нэг сарын турш автобензин болон дизель түлш нийлүүлэлтээс шалтгаалсан хүндрэл үүсэж байгаад ард иргэдээсээ хүлцэл өчье. Ханган нийлүүлэлт яагаад тасалдсан гурван шалтгааны хэлье.
1-рт, ОХУ манай гол ханган нийлүүлэгч. ОХУ өөрөө дотооддоо өвлийн түлш болон автобензиний хомсдолтой байна. Энэ бол хойд хөршийн түүхэнд байгаагүй хомсдол. Энэ хомсдол манай шууд болон шууд бусаар нөлөөлж байна.
2-рт, ОХУ-ын шатахууны экспортоо ихэвчлэн баруун Европт гаргаж байсан бол одоо БНХАУ, Энэтхэг улс руу чиглэсэн. Ингэснээр зүүн Сибир, Алс Дорнодод төмөр замын бөөгнөрөл үүсэж байна. Хэдийгээр шатахуун ачигдсан ч нэвтрүүлэх хугацаа өмнөхөөс хоцролттой явагдаж байна.
3-рт, Манай улсын уул уурхайн бүтээгдэхүүний экспорт түүхэн дээд хэмжээндээ хүрсэн нь дизель түлшний хангамжид шууд нөлөөлсөн. Манай улс жилд дунджаар 30 сая тонн нүүрс экспортолж байсан бол өнөөдрийн байдлаар 65 сая, оны эцэс гэхэд магадгүй 70 сая тоннд хүрэх байх. 12-р сард экспортын оргил сар болох магадлалтай байна.
Томоохон зургаан уурхай манай улсын нийт дизель түлшний 60 хувийг хэрэглэж байна. Энэ улс орны эдийн засаг хэрхэн өсөж буйг харуулна.
Томоохон зургаан уурхай манай улсын нийт дизель түлшний 60 хувийг хэрэглэж байна. Энэ улс орны эдийн засаг хэрхэн өсөж буйг харуулна. Манай улс сард 90-110 мянган тонн дизель түлш хэрэглэдэг.
-ОХУ-д үүссэн асуудалтай холбоотойгоор хойд хөрштэй ямар байдлаар харьцаж байна вэ?
-Орос, Монголын Засгийн газар хоорондын комиссын Оросын хэсгийн дарга, ОХУ-ын Байгалийн нөөц, экологийн сайд А.А.Козлов 11-р сарын сүүлчээр Монголд ирсэн. Сайд Козлов ирснээс хойш хоёр улсын төлөөлөл орсон телеграм группийг ажиллуулж байна. ОХУ-ын шатахуун нийлүүлэхтэй холбоотой асуудал хариуцсан бүх дарга нар нь энэ группт орсон.
Эрчим хүчний дэд сайд П.Ю.Сорокин, ОХУ-ын Төмөр замын дэд дарга ноён Шилло, Монголын талаас ЭЗХ-ийн сайд Ч.Хүрэлбаатар, УУХҮ-ийн сайд миний бие группт орсон. Энэ асуудалд ОХУ-ын талаас анхаарал тавьж байгаа. Та бүхэн мэдээллийг нягтлаарай.
Гаалийн мэдээгээр, манай улсын дизель түлшний импорт 2022 оны 1-р сарын 1-наас 12-р сарын 31-нийг хүртэл 987.8 мянган тонн байсан. Харин 2023 оны 11-р сарын байдлаар 1.2 сая тонн болж нэмэгдсэн. АИ-92 бензин 2022 онд 626.4 мянган тонн иппортолсон бол 11-р сарын байдлаар 636.7 мянган тонныг нийлүүлээд байна. ОХУ-аас нийлүүлэлт хэвийн байгааг үүгээр илэрхийлэх гэсэн юм.
-Хэрэглэээ нэмэгдэж байхад ОХУ-д өгөх захиалгын хэмжээг нэмэх зэргээр яагаад бэлдээгүй вэ?
-Бэлдсэн. Найм, есдүгээр сарын тоон мэдээг харвал 140-150 мянган тонныг нөөцөлсөн. 9-р сарын 21-нд гарсан ОХУ-ын Засгийн газраас гаргасан хоригийн улмаас нийлүүлэлт 21 хоногт тасалдахад энэ нөөц барагдсан. Энэ асуудлаас бид өнөөг хүртэл гарч чадахгүй байгаа.
-Хэрэглэээ нэмэгдэж байхад захиалгын хэмжээг нэмэх зэргээр яагаад бэлдээгүй вэ?
-Бэлдсэн. Найм, есдүгээр сарын тоон мэдээг харвал 140-150 мянган тонныг нөөцөлсөн. 9-р сарын 21-нд гарсан ОХУ-ын Засгийн газраас гаргасан хоригийн улмаас нийлүүлэлт 21 хоногт тасалдахад энэ нөөц барагдсан. Энэ асуудлаас бид өнөөг хүртэл гарч чадахгүй байгаа.
